โรคหัวใจเกิดจากอะไร?

[siritidaphon]

โรคหัวใจเกิดจากอะไร?

โรคหัวใจเป็นกลุ่มโรคที่ส่งผลกระทบต่อหัวใจ มีหลายประเภทและเกิดได้จากหลายสาเหตุ แต่ส่วนใหญ่แล้วมักเกี่ยวข้องกับปัจจัยเสี่ยงที่สะสมมาเป็นเวลานาน สาเหตุหลักๆ ของโรคหัวใจมีดังนี้ค่ะ:

1. โรคหลอดเลือดหัวใจ (Coronary Artery Disease - CAD)
นี่คือสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของโรคหัวใจ เกิดจากการที่หลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจเกิดการแข็งตัวและตีบแคบลง (ภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง - Atherosclerosis) เนื่องจากมีการสะสมของคราบไขมัน หินปูน และเซลล์อักเสบที่ผนังหลอดเลือด ทำให้เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่เพียงพอ และอาจนำไปสู่:

กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด (Angina): เจ็บแน่นหน้าอกเมื่อออกแรง

กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน (Heart Attack): หากหลอดเลือดอุดตันโดยสมบูรณ์

ปัจจัยเสี่ยงหลักที่ทำให้เกิดหลอดเลือดหัวใจตีบ ได้แก่:

ไขมันในเลือดสูง: โดยเฉพาะคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL-C) และไตรกลีเซอไรด์สูง

ความดันโลหิตสูง: ความดันที่สูงเกินไปทำลายผนังหลอดเลือด

โรคเบาหวาน: ระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงทำลายหลอดเลือดและเซลล์ต่างๆ

การสูบบุหรี่: สารพิษในควันบุหรี่ทำลายเซลล์เยื่อบุผนังหลอดเลือดโดยตรง

โรคอ้วน / น้ำหนักเกิน: เพิ่มภาระให้หัวใจและสัมพันธ์กับเบาหวาน ความดัน ไขมันสูง

ขาดการออกกำลังกาย: ทำให้ไขมันสะสมและระบบไหลเวียนเลือดไม่ดี

ความเครียด: กระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัติ ทำให้หัวใจทำงานหนักขึ้น

การรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ: เช่น อาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง เกลือสูง น้ำตาลสูง

2. ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Arrhythmia)
เกิดจากความผิดปกติของระบบไฟฟ้าที่ควบคุมการเต้นของหัวใจ ทำให้หัวใจเต้นเร็วเกินไป ช้าเกินไป หรือเต้นไม่สม่ำเสมอ

สาเหตุ: อาจเกิดจากโรคหัวใจเอง (เช่น กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด), ความดันโลหิตสูง, โรคไทรอยด์, การดื่มกาแฟ/แอลกอฮอล์มากเกินไป, ความเครียด, การใช้ยาบางชนิด หรือความผิดปกติแต่กำเนิด

3. โรคกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ (Cardiomyopathy)
เป็นภาวะที่กล้ามเนื้อหัวใจมีความผิดปกติ อาจอ่อนแรง หนาตัว หรือแข็งตัวผิดปกติ ทำให้หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สาเหตุ: อาจเกิดจากพันธุกรรม, ความดันโลหิตสูงเรื้อรัง, โรคหลอดเลือดหัวใจ, การดื่มแอลกอฮอล์มาก, การติดเชื้อไวรัส, การใช้ยาบางชนิด

4. โรคลิ้นหัวใจผิดปกติ (Valvular Heart Disease)
เกิดจากลิ้นหัวใจที่ทำหน้าที่ควบคุมการไหลเวเวียนของเลือดในหัวใจทำงานผิดปกติ อาจตีบ (เปิดไม่เต็มที่) หรือรั่ว (ปิดไม่สนิท) ทำให้เลือดไหลเวียนได้ไม่ดี

สาเหตุ: อาจเป็นความผิดปกติแต่กำเนิด, การติดเชื้อ เช่น ไข้รูมาติก (Rheumatic Fever) ในอดีต, การติดเชื้อที่ลิ้นหัวใจ (Endocarditis), หรือความเสื่อมตามวัย

5. โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด (Congenital Heart Defects)
เป็นความผิดปกติของโครงสร้างหัวใจที่มีมาตั้งแต่เกิด เช่น ผนังกั้นห้องหัวใจรั่ว ลิ้นหัวใจผิดปกติ หรือหลอดเลือดผิดตำแหน่ง

สาเหตุ: มักเกิดจากความผิดปกติในการพัฒนาของหัวใจในระหว่างการตั้งครรภ์ อาจเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม หรือปัจจัยอื่นๆ ในช่วงตั้งครรภ์

6. การติดเชื้อที่หัวใจ (Infective Endocarditis, Myocarditis, Pericarditis)
เยื่อบุหัวใจอักเสบจากการติดเชื้อ (Infective Endocarditis): เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราที่เยื่อบุหัวใจหรือลิ้นหัวใจ

กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ (Myocarditis): เกิดจากการติดเชื้อไวรัส (เช่น ไวรัสไข้หวัดใหญ่, โควิด-19) หรือจากปฏิกิริยาภูมิคุ้มกัน

เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (Pericarditis): เกิดจากการติดเชื้อ การอักเสบ หรือโรคภูมิต้านตนเอง

7. ปัจจัยเสี่ยงที่ไม่สามารถควบคุมได้
กรรมพันธุ์/ประวัติครอบครัว: หากมีคนในครอบครัวสายตรง (พ่อ แม่ พี่ น้อง) เป็นโรคหัวใจตั้งแต่อายุน้อย (ผู้ชายก่อน 55 ปี, ผู้หญิงก่อน 65 ปี) จะมีความเสี่ยงสูงขึ้น

อายุ: ความเสี่ยงของโรคหัวใจจะเพิ่มขึ้นตามอายุที่มากขึ้น

เพศ: โดยรวมแล้ว ผู้ชายมีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจมากกว่าผู้หญิงในช่วงอายุก่อนวัยหมดประจำเดือน หลังวัยหมดประจำเดือน ความเสี่ยงของผู้หญิงจะใกล้เคียงผู้ชาย

โดยสรุปแล้ว โรคหัวใจส่วนใหญ่ โดยเฉพาะโรคหลอดเลือดหัวใจ มักเกิดจาก พฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่ดีต่อสุขภาพ ที่สะสมมาเป็นเวลานาน ร่วมกับ โรคประจำตัวเรื้อรัง และปัจจัยทางพันธุกรรม ดังนั้น การป้องกันจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดค่ะ