การจัดฟันเด็กเพื่อแก้ไขปัญหาฟันและขากรรไกร

[siritidaphon]

การจัดฟันเด็กเพื่อแก้ไขปัญหาฟันและขากรรไกร

การจัดฟันในเด็กเพื่อแก้ไขปัญหาฟันและขากรรไกร มักเรียกว่า "การจัดฟันระยะที่ 1 (Phase 1 Orthodontics)" หรือ "การจัดฟันเพื่อแก้ไขเบื้องต้น (Interceptive Treatment)" ซึ่งเป็นวิธีการที่มุ่งเน้นการใช้ประโยชน์จากการเจริญเติบโตของเด็กเพื่อปรับโครงสร้างให้เข้าที่ค่ะ


วัตถุประสงค์หลักของการจัดฟันเด็ก

การจัดฟันในเด็กที่มีฟันชุดผสม (ประมาณ 6-10 ปี) มีวัตถุประสงค์ที่สำคัญกว่าแค่การเรียงฟัน:

แก้ไขปัญหาขากรรไกร: เป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการแก้ไขความผิดปกติของขากรรไกร (เช่น ขากรรไกรบนยื่นเกินไป หรือขากรรไกรล่างยื่น/คร่อมฟันบน) เพราะสามารถใช้เครื่องมือกระตุ้นหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของกระดูกได้

สร้างพื้นที่ให้ฟันแท้: ช่วยสร้างพื้นที่ว่างให้ฟันแท้ที่จะขึ้นมีตำแหน่งที่เหมาะสม ลดโอกาสการเกิดฟันซ้อนเกรุนแรง และลดความจำเป็นในการถอนฟันเมื่อโตขึ้น

ลดความเสี่ยงฟันบาดเจ็บ: แก้ไขปัญหาฟันหน้ายื่นมาก ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุหรือฟันหักได้ง่าย

แก้ไขพฤติกรรมผิดปกติ: ช่วยแก้ไขพฤติกรรมการดูดนิ้ว หัวแม่มือ หรือการหายใจทางปาก ที่ส่งผลต่อการเรียงตัวของฟัน


ประเภทของเครื่องมือจัดฟันที่ใช้แก้ไข

เครื่องมือที่ใช้ในระยะนี้มักเป็นเครื่องมือที่เน้นการปรับโครงสร้าง (Orthopedic) ไม่ใช่แค่การเรียงฟัน (Orthodontic) เท่านั้น:


เครื่องมือแบบถอดได้ (Removable Appliances):

หน้าที่: ใช้ขยายขากรรไกรหรือเพดานปาก (เพื่อเพิ่มพื้นที่ให้ฟัน) หรือปรับแรงกดเพื่อให้ฟันเคลื่อนที่เบื้องต้น

ตัวอย่าง: เครื่องมือขยายเพดานปาก (Palatal Expander) เพื่อแก้ไขภาวะฟันสบคร่อม


เครื่องมือภายนอกช่องปาก (Extraoral Appliances):

หน้าที่: ใช้ควบคุมทิศทางการเจริญเติบโตของขากรรไกร

ตัวอย่าง: Headgear (ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของขากรรไกรบนในกรณีฟันยื่น) หรือ Facemask (ช่วยดึงขากรรไกรบนให้โตขึ้นในกรณีคางยื่น)


เครื่องมือแบบติดแน่นบางส่วน (Limited Fixed Braces):

หน้าที่: ติดเครื่องมือโลหะเฉพาะที่ฟันหน้าหรือฟันกรามบางซี่ เพื่อเคลื่อนฟันในบริเวณที่สำคัญ หรือยึดพื้นที่


จัดฟันใสในเด็ก (Invisalign First):

หน้าที่: เป็นทางเลือกที่ใช้สำหรับแก้ปัญหาการเรียงตัวและช่วยปรับการเจริญเติบโตของขากรรไกรไปพร้อมกัน โดยมี ปีกเล็ก ๆ (Precision Wings) เพื่อกระตุ้นขากรรไกรได้


ผลลัพธ์หลังการจัดฟันระยะที่ 1

เมื่อจบการรักษาระยะที่ 1 (ซึ่งมักใช้เวลาประมาณ 12-18 เดือน) ปัญหาหลักเกี่ยวกับโครงสร้างและขากรรไกรจะได้รับการแก้ไขแล้ว

ไม่จำเป็นต้องสวยงามสมบูรณ์: ฟันอาจจะยังไม่เรียงตัวสวยสมบูรณ์ เนื่องจากยังรอฟันแท้ซี่อื่น ๆ ขึ้น

ระยะพัก (Resting Phase): ทันตแพทย์จะให้ใส่เครื่องมือคงสภาพฟัน (Retainer) และเฝ้าดูการขึ้นของฟันแท้ซี่ที่เหลือ

การจัดฟันระยะที่ 2: เด็กส่วนใหญ่อาจยังต้องมีการจัดฟันระยะที่ 2 (Phase 2) เมื่อฟันแท้ขึ้นครบแล้ว แต่การรักษาระยะที่ 2 จะสั้นลง ซับซ้อนน้อยลง และมีโอกาสถอนฟันลดลงอย่างมาก

การปรึกษาทันตแพทย์จัดฟันตั้งแต่เนิ่น ๆ จึงเป็นการลงทุนที่ดีที่สุดเพื่อสุขภาพช่องปากและโครงหน้าของเด็กในระยะยาวค่ะ